Haftasonları Doğa Kaçamakları: Yeşil Size İyi Geliyor!
Doktoralı psikolog Rachel Kaplan 17 yıl boyunca çalıştığı ofisten başka bir yere taşındığında ruh halindeki ani yükselmenin nedenini merak etti. Eski ofisinin penceresinden yalnızca duvar görebilirken, yeni ofisinde ağaçlı bir manzaraya sahip olduğunu fark eden Kaplan, "Restoratif Çevreler" isimli bir çalışmanın öncüsü oldu. Doğanın insanların mental bütünlüğü, sosyal ilişkileri ve hatta fiziksel esenliği üzerinde ne gibi etkileri olabileceğine dair kapsamlı bir çalışma yürütürken, süreç içinde iç mimarlar, mimarlar, şehir bölge planlamacılar bu verileri daha sağlıklı yapılar ve şehirler inşa etmek için nasıl kullanabilecekleri üzerine düşünmeye başladı.
1970'li yıllardan beri süregelen çevre psikolojisi çalışmaları oldukça enteresan bulguları ortaya koyuyor. İşe zihnimizi bir konuya odaklarken kullandığımız ilgiyi, yönlendirilmiş ilgi ve doğal ilgi olarak ikiye bölerek başlanmış. Yönlendirilmiş ilgi, bilinçli olarak, kendi isteğimiz ve eforumuzla bir eyleme odaklanma durumu diyebiliriz. Bir kitap okumak, bir e-posta yanıtlamak, telefonla ya da yüz yüze bir diyalog kurmak için ilgimizi bu eyleme yönlendirmemiz gerekiyor. Doğal ilgi ise, hayvanlarda rahatlıkla gözlemleyebileceğimiz, içgüdüsel, kendiliğinden odaklanan, çevresel faktörlere göre değişebilen ilgilenme biçimimiz. Bir kedinin duyduğu sese hemen başını kaldırması doğal bir ilgi örneğin.
Kaplan'ın bulgularına göre, yönlendirilmiş ilginin sürekli kullanımı zihinde bir yıpranma ve yorgunluk oluşturuyor. Eğer bu yönlendirilmiş ilgiyi dinlendirebileceğiniz çevreler bulabilirseniz, yani örneğin duyularınızın otomatik yönlendiği, doğal ilgi tipinin devreye girdiği çevreler, o zaman beyninizin yönlendirilmiş ilgiyi uyaran bölgeleri dinlenme moduna giriyor. Örneklendirmek gerekirse; diyelim ki bir ormana girdiniz, dalların rüzgarda birbirine çarpma ve çıtırdama sesleri, farklı renkli yapraklar, yarı saydam yaprak yüzeylerinin üst üste gelip oluşturduğu ışık ve gölge oyunları, kuş sesleri, yüzünüzdeki esinti gibi hissetmekte olduğunuz birçok çevresel faktör var. Bunların her biri doğal ilgi noktalarını uyarıyor zihninizde. Bir kuş sesini duymaya başladığınızda onu duymama şansınız yok, beyin bunu anında algılayarak yakınlarda bir kuş olduğunu size bildirmeye programlı çünkü. İşte bunu deneyimlediğiniz esnada iş hayatınızda ya da insanlarla iletişim kurarken kullandığınız yönlendirilmiş ilgi merkezleri dinlenme moduna geçiyor.
Doğanın ruh halimize iyi geldiğini tabii ki biliyoruz hepimiz. Fakat bunun neden olduğunu ve nasıl olduğunu anlayabilmek adına bilim insanları önemli çalışmalara imza atıyor. Haftasonu kaçamaklarınızı doğaya planlamak mental esenliğinize büyük katkılar sağlayabilir. Hızlı kentleşen şehirlerimizde ne yazık ki eskisi gibi bol bol yeşil alanlar görmek mümkün olamıyor. Bu nedenle vatandaşların çoğu yaşadıkları şehre 2-3 saat mesafedeki doğayla iç içe bölgelerden bir arsa satın alarak, içlerinden geldiği gibi döşedikleri huzurlu bir haftasonu evi edinmeye çalışıyor şu günlerde. Bu arsayı bulmak içinse kapsamlı bir araştırma yürütmek gerekiyor. uparazzi doğada yaşamanın, doğada vakit geçirmenin ne kadar kıymetli olduğunu bilerek müşterilerine daima hayallerindeki toprak yatırımını yapmaları doğrultusunda kılavuzluk ediyor.